ကရင္ျပည္နယ္ေန႔

The Karen People of Burma

မာန

ဘ၀၏ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈကို ေႏွာင္႔ယွက္ဖ်က္ဆီးသည္. ရန္သူကား မာနျဖစ္သည္။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ ကိုယ္႔ကိုစိတ္ႀကီး၀င္ျခင္း ၊ ဘ၀င္ျမင္႔ျခင္း၊ ေထာင္လႊားျခင္းျဖစ္သည္။

မာနတက္သူကား မိမိမွာမရွိမဲ႔ရွိမဲ႔ အရည္အေသြးကို ပကတိအရွိထက္ ပိုတြက္သူျဖစ္သည္။ ကိုယ္႔မွာရွိတာေလးကို ဟုတ္လွၿပီထင္သျဖင္႔ ဘ၀င္ျမင္႔သည္၊ ေထာင္လႊားသည္။ မာနသမားသည္ မိမိကိုယ္ကို လွည္႔ျဖား၍ရေသာ္လည္း သူတစ္ပါးကိုကား လွည္႔ျဖား၍မရ။ ထို႔ေၾကာင္႔ သူတစ္ပါးမ်က္စိတြင္ အျမင္မေတာ္ျဖစ္ကာ အျမင္မေတာ္သူတို႔အေပၚ ထားတတ္သည္႔ သေဘာထားမ်ားအတိုင္း ဆက္ဆံတုန္႔ျပန္ျခင္းခံရသည္။ ထို႔ျပင္ မိမိကိုယ္ကို အမြန္းတင္ထားေသာ မာနသမား၌ မိမိကိုယ္ကို လွည္႔ျဖားႏုိင္သည္ဆိုျခင္းမွာလည္း အခ်ိန္အခိုက္အတန္႔ တစ္ခုအဖို႔သာျဖစ္သည္။ မ်ားမၾကာမီ မိမိဘာသာျမွင္႔တင္ထားေသာ အထင္အျမင္ကို ရုိက္ခ်ဳိးဖ်က္ဆီးမည္႔ လက္ေတြ႔အေနအထားမ်ားႏွင္႔ ၾကံဳေတြ႔ရကာ မာနက်ဳိးပဲ႔ရမည္သာျဖစ္၏။

ကိုယ္႔ကိုမာနတက္ျခင္းသည္ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းျခင္း သေဘာထား မျပည္႔၀ျခင္းလည္းျဖစ္၏။ သေဘာထားျပည္႔၀သူသည္ မိမိဘယ္ေရြ႔ဘယ္မွ် တတ္ႏုိင္သည္ကိုသိ၏။ ဘယ္ေရြ႔ဘယ္မွ်ထက္ပို၍ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္သည္ကိုလည္းသိ၏။ ထို႔ေၾကာင္႔ ခ်င္႔ခ်င္႔ခ်ိန္ခ်ိန္ အလုပ္လုပ္၏။ အမူအယာသိမ္ေမြ႔က်စ္လ်စ္၏။ သူတစ္ပါးႏွင္႔ မိမိအၾကား အယူအဆကြဲျပားလွ်င္ က်ဳိးေၾကာင္းကို တင္ျပႏုိင္၏။ မရွိမဲ႔မာနကို ေထာင္လႊားသူမွာ မာနကိုထိခိုက္တိုင္း မေက်မနပ္ မခ်မ္းမသာျဖစ္ရပါသည္။ ေထာင္လႊားစိတ္ကင္းသူမွာ မိမိေအာင္ႏုိင္ေသာ အေျခအေနေကာင္းမွာျဖစ္ေစ၊ မိမိမစြမ္းသာေသာ အေျခအေနဆိုးမွာျဖစ္ေစ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္စြာ ေနႏုိင္ေပသည္။

                                                                                                            Anonymous

အိမ္မက္ထဲကခ်စ္မမ

အိမ္မက္ထဲကခ်စ္မမ
ပ်ားပန္းခတ္သဖြယ္လူသူတို႕သြားလာေနေပမယ္႕ ျမိဳ႕ျပညေလးမွာ ေရာင္စံုလင္းလက္ေနတဲ႕လ်ွပ္စစ္မီးေရာင္
ေအာက္၀ယ္ တည္ျငိမ္ရင္႕က်က္လ်က္ Rockေတးသြားသံစဥ္မ်ားလည္း ေလထုထဲ ျပန္႕လြင္႕ေနျပီး..
ရႈခင္းျမင္ကြင္းတို႕သည္
မျမင္ရတဲ႕စုတ္တံနဲ႕သာယာတဲ႕ညရဲ႕ ပန္းခ်ီ ကားေလးကို ေဆးျခယ္ေနသလို စည္ကားလွပေနေတာ႕သည္…။
ထိုသာယာတဲ႕ညခ်မ္းေလးထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕သူငယ္ခ်င္းလူငယ္တစ္စုသည္ ေပ်ာ္ရႊင္တက္ၾကြတဲ႕စိတ္
ဓါတ္ေလးေတြနဲ႕ ဒီေန႕ညေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မည္႕နာမည္ၾကီးျပဇာတ္ႏွင္႕စတိတ္ရိႈးသီခ်င္းအစီစဥ္ေတြကို အား
ေပးၾကည္႕ရႈရန္Concert ခန္းမထဲသို႕ သူ႕ထက္ငါတိုးေ၀ွ႕ျပီး ဝင္ေရာက္ဖို႕ေျခလွမ္းေတြကိုယ္စီသြက္ေနၾက
သည္။ေျခလွမ္းသြက္သြက္တို႕သည္ ရံုအဝင္ဝ လက္မွတ္စစ္ဂိတ္သို႕ေရာက္ခါမွ ရံုဝင္လက္မွတ္ေလး လက္
ထဲမွာမရွိေသးတာေမ႕ေနၾကသည္..။ဘာေၾကာင္႕ေမ႕ေနရလည္းဆိုေတာ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕အုပ္စုထဲမွာ
တစ္ေယာက္ေယာက္က အုပ္စုအတြက္ ဝယ္ထားျပီးေနျပီလို႕ပတ္ျပီးထင္ေနၾကတာ…။ေနာက္မွျပန္ေမးၾကည္႕
ေတာ႕မဝယ္ရေသးမွန္းသိရတယ္….။ရံုကေတာ႕ဖြင္႕ေနျပီမို႕လက္မွတ္ရွိသူတုိ႕တခ်ိဳ႕ဝင္ေနၾကျပီ…။ကၽြန္ေတာ္
တုိ႕လူစုမွာလက္မွတ္ဝယ္ဖို႕အေရးကို ဘယ္သူဝယ္ႏိုးႏိုးနဲ႕တစ္ဦးနွင္႕တစ္ဦးကပ္တြက္ျငင္းခုန္ေနၾကဆဲ…။
သူတို႕အားလံုးရံုထဲကိုသာဝင္ဖို႕စိတ္ေစာေနစဥ္ တစ္ေယာက္ေယာက္က အနစ္နာခံျပီး လက္မွတ္ေျပးဝယ္
ဖို႕စိတ္ကူးရွိဟန္မေပၚပါ…..ကၽြန္ေတာ္မေစာင္႕ႏိုင္ေတာ႕ပါ အားလံုးတြက္လက္မွတ္ဝယ္ဖို႕ အုပ္စုေဘးမွခြါလိုက္သည္။

အသည္းကြဲေနေသာ ေကာင္မေလးေတြ ဖတ္ရန္

ပံုျပင္အစ

တစ္ခါတုန္းက
ဘုရားသခင္သည္ လူသားမိန္းမအား ဖန္ဆင္းေနစဥ္အတြင္း ၆ ရက္ေျမာက္ေန ့တြင္ နတ္သမီးတစ္ပါးေရာက္လာၿပီး ဘုရားသခင္အား ........
"ဒီတစ္ခုေလးကို ဘာေၾကာင့္ အခ်ိန္အမ်ားၾကီး ယူၿပီး ဖန္ဆင္းေနရတာလဲ"
ဟု အျပစ္တင္စကားဆိုေလ၏ ။ ထိုအခါ ဘုရားသခင္ က"ဖန္တီးေနတဲ့လူသားမိန္းမရဲ ့အစိတ္အပိုင္းေတြကိုေတြ ့လား"
ဟုေမးလိုက္ေလ၏ ။နတ္သမီးက ဖန္တီးလက္စ လူသားမိန္းမကို ေသခ်ာၾကည့္ေန၏ ။
ဘုရားသခင္ကဆက္ေျပာျပသည္ ။
ဘုရားသခင္သည္ သူဖန္တီးၿပီးျဖစ္ေသာ လူသားမိန္းမ ၏ လက္ႏွစ္ေခ်ာင္း အားညႊန္ျပလိုက္ၿပီး....
"ဒီလက္ႏွစ္ေခ်ာင္းနဲ ့သူမဟာ အ၀တ္ေလွ်ာ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတယ္ ။ အိမ္ကပစၥည္း ၂၀၀ ေလာက္ကိုလည္း ဟိုေရႊ ့ဒီေရြ ့လုပ္ႏိုင္တယ္ ။ အစားအေသာက္မ်ိဴးစံုကိုလည္း ခ်က္ျပဳတ္ျပင္ဆင္ေပးႏိုင္တယ္ ။ ဒါ့အျပင္ ကေလးငယ္ေတြကို တစ္ၾကိမ္တည္းမွာ ခ်ီမျပဳစုႏိုင္တယ္ ။ ေနာက္ၿပီး ဒူးနာေနတာကေနစၿပီး အသည္းကြဲေနတာအထိ သူမက ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္တယ္ "
ဟု ဖန္တီးေနရင္းမွ ရွင္းျပသည္ ။ဘုရားသခင္၏စကားေၾကာင့္ နတ္သမီးမွာ လူသားမိန္းမကို အထင္ၾကီးေလးစားသြား၏ ။
"လက္ႏွစ္ဖက္ထဲနဲ ့အဲ့ဒါေတြ အကုန္လံုးလုပ္လို ့ရတယ္ ...... မျဖစ္ႏိုင္တာ ."
ဟုေျပာၿပီးေခါင္းခါေနျပန္၏ ။ထို ့ေနာက္ ဘုရားသခင္အားတစ္ခ်က္ၾကည့္လိုက္ၿပီး ...
"ဒါဟာလူသားမိန္းမ ျဖစ္ေပၚရမဲ့ ပံုစံ အျပည့္အစံုပဲလား"
ဟုထပ္ေမးျပန္၏ ။"ဒီေန ့ေတာ့ သူမကို ဖန္တီးရတာေတြအရမ္းမ်ားေနၿပီ ..မနက္ျဖန္ကို တစ္ခ်က္ၾကည့္ပါဦး ၊ အဲ့ဒီအခါက်ရင္ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ လူသားမိန္းမပံုစံကိုေတြ ့ရလိမ့္မယ္"
ဘုရားသခင္က ဆက္ေျပာျပန္၏ ။"ဒီေန ့မွာေတာ့ လူသားမိန္းမရဲ ့ပံုစံဟာ ၿပီးသင့္သေလာက္ေတာ့ၿပီးေနပါၿပီ ။ ဖန္ဆင္းခဲ့သမွ်ထဲမွာ လူသားမိန္းမကို ဖန္ဆင္းရတာ အၾကိဳက္ႏွစ္သက္ဆံုးပါပဲ "
"..........."
"နာမက်န္းျဖစ္တဲ့အခါေတြဆိုရင္ သူမဟာ သူမဘာသာ သူမ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္တတ္တယ္ ။ ၿပီးေတာ့ တစ္ေန ့မွာ ၁၈ နာရီေလာက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တယ္ ။
နတ္သမီးသည္ ဘုရားသခင္ စကားကို နားေထာင္ေနရင္း မွ လူသားမိန္းမ အနီသို ့တိုးသြား၏ ။ ထို ့ေနာက္ လူသားမိန္းမ ကို တို ့ထိၾကည့္လိုက္၏ ။
"ႏူးညံ့လြန္းလွခ်ည္လား
"ဟုတ္တယ္ ႏူးည့ံတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ဓာတ္ သန္မာေအာင္ေတာ့ ဖန္တီးထားတယ္ ။ အခက္အခဲေတြ ၊ အတားအဆီးေတြကိုလည္း ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေအာင္ ဖန္တီးထားတယ္"
"သူမကေတြးတတ္လား"
ဟုနတ္သမီးကေမးလိုက္ျပန္ပါသည္ ။"ေတြးတတ္ယံုတင္မကပါဘူး ။ က်ိဴးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေအာင္စဥ္းစားႏိုင္ၿပီး ညိွႏိႈင္းမႈေတြကိုလည္း လုပ္တတ္ေသးတယ္"
နတ္သမီးသည္ ဘုရားသခင္ဖန္တီးလက္စ လူသားမိန္းမ၏ ပါးျပင္ကို ထိလုိက္ျပန္၏
"ဟင္..ဒီမွာ အေရေတြ စိမ့္က်ေနပါလား ။ ဖန္ဆင္းထားတာေတြမ်ားလြန္းလို ့သူမမွာ ၀န္တုတ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေနၿပီလား မသိဘူး"
"ဒါဟာ အရည္ေတြစိမ့္က်တာမဟုတ္ပါဘူး ။ အဲ့ဒါကို မ်က္ရည္လို ့ေခၚပါတယ္"
"ဘာအတြက္လဲ"
"သူမရဲ ့ဘ၀မွာ ၀မ္းနည္းမႈေတြ ၊ ေၾကကြဲမႈေတြ ၊ အမုန္းတရားေတြ ၊ ခ်စ္ျခင္းေတြ ၊ အထီးက်န္ဆန္မႈေတြ ၊ ၿပီးေတာ့ နာက်င္မႈေတြ ၊ ဂုဏ္ယူမႈေတြ စတဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ေဖာ္ျပဖို ့အတြက္ပါ"
ထိုအခါ နတ္သမီးသည္ လူသားမိန္းမအတြက္ မ်က္ရည္ဖန္တီးမႈကို လြန္စြာ အထင္ၾကီးသြားေလ၏ ။
"သင္ဟာ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လွေပတယ္ ။ အရာရာ အားလံုးကိုလည္း စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ေတြးေတာႏိုင္ေပတယ္ ။ သင္အခု ဖန္တီးထားေသာ လူသားမိန္းမကလည္း ကမာၻေလာကၾကီးအတြက္ ထူးျခားၿပီး အလိုအပ္ဆံုး ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္"
ဟုဆိုလိုက္သည္ ။ဘုရားသခင္က နတ္သမီးစကားကို တစ္ခ်က္ ျပံဳးလိုက္သည္ ။
"ဟုတ္တယ္ ... လူသားမိန္းမက ကမာၻေလာကၾကီးအတြက္ တကယ္လိုအပ္တယ္ ။ သူမမွာ လူသားေယာကၤ်ားေတြ အံ့ၾသသြားေလာက္ေစမယ့္ ခြန္အားေတြ ရွိတယ္ ။ မိသားစုရဲ ့ဒုကၡေတြနဲ ့၀န္ထုတ္၀န္ပိုးေတြကိုလည္း ေျဖရွင္းႏိုင္ေသးတယ္"
"သူမေၾကာင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းေတြ ၊ ခ်စ္ျခင္းေတြ ၊ အေတြးအေခၚေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္ ။ ေၾကာက္ရြံ ့မႈေတြေတြ ့ၾကံဳခံစားေနရေတာင္တာမွ သူမက ျပံဳးျပႏိုင္တယ္"
"အဲ့ဒီေလာက္ေတာင္ပဲလား"
"ဒါ့အျပင္ ငိုေၾကြးရမယ့္ ဒုကၡေတြၾကံဳလာခ်ိန္မွာလည္း သူမက သီခ်င္းဆိုတယ္ ။ ေပ်ာ္ရႊင္ရယ္ေမာတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း သီခ်င္းဆိုတယ္ ။ ေၾကာက္ရြ ့ံတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း သီခ်င္းဆိုတယ္ "
"အို"
"သူ ့မိသားစုအတြက္ ယံုၾကည္ရာကို ျပဳလုပ္တယ္ ။ သူမဟာ သူ ့မိသားစုအတြက္ အခရာလို ့ခံယူထားတတ္ၿပီး မိသားစု ေအာင္ျမင္ျခင္းဟာလည္း သူ ့အေပၚမွာတည္မွီေနတယ္လို ့ ယူဆထားတတ္တဲ့ လူသားတစ္မ်ိဴးပါ ။ သူမရဲ ့ႏွလံုးသား ဟာ ပံုသ႑ာန္အမွန္မရွိပါဘူး"
"သူမရဲ ့သားသမီးေတြ ေအာင္ျမင္ေနတာၾကည့္ၿပီး ငိုေၾကြးရင္လည္း ငိုေၾကြးေနတတ္ေသးတယ္ ။ ေနာက္ၿပီး သားသမီးရတဲ့ အေၾကာင္းတို ့ၾကားရရင္လည္း တစ္စံုတစ္ဦးအတြက္ ဂုဏ္ယူေနတတ္ေသးတယ္"
နတ္သမီးမွာ ဘုရားသခင္စကားကို နားေထာင္ေနရင္း သေဘာက်ေနပံုရ၏ ။ ဘုရားသခင္က လူသားမိန္းမ၏ ေနာက္အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ဆက္ရွင္းျပေနျပ၏ ။
"သူမရဲ ့ႏွလံုးသားဟာ ေဆြမ်ိဴးမိသားစုထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္ ၊ ဒါမွမဟုတ္ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ဆံုးတယ္လို ့သတင္းၾကားရရင္ပဲ ကြဲေၾကတတ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ .... သူမဟာ ထိုေၾကကြဲမႈေတြကို ဘ၀ရဲ ့ခြန္အားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳတတ္ေသးတယ္"
"............"
"အနမ္းရယ္ ၊ယုယတဲ့ ေထြးေပြ ့မႈဟာ အသည္းကြဲျခင္းကို သက္သာေစႏိုင္တယ္ဆိုတာ ကိုလည္း သူမကသိေသးတယ္"
"ဒါေပမဲ့ သူမမွာ ခ်ိဴ ့ယြင္းခ်က္တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္"

"ဘယ္လို"

နတ္သမီးမွာ မၾကားလိုက္၍ျပန္ေမး၏
"ခ်ဴိ ့ယြင္းခ်က္တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္လို ့ေျပာတာပါ"
"ဘာခ်ိဴ ့ယြင္းခ်က္လဲ"
"သူမဟာ သူမရဲ ့အဲ့ဒီလို တန္ဖိုးရွိမႈေတြကို ေမ့ေနတတ္တယ္"
"ဟင္"
"ေနာက္ၿပီး သူမဟာ ကမာၻေလာကအတြက္ အဖိုးတန္ လူသားတစ္ေယာက္ပါလား ဆိုတာကို သူ ့ကိုသူ အၿမဲတမ္းလည္း ေမ့ေနတတ္တယ္"
ဟုေျပာၿပီး သူ၏ဖန္ဆင္းျခင္းကို အဆံုးသတ္လိုက္ေလ၏ ။

ပံုျပင္အဆံုး

ဒီပုံုျပင္ေလးက ဘာကိုေျပာခ်င္တာလဲဆိုတာ သိေလာက္ၿပီထင္ပါတယ္ ။ တစ္ခ်ိဴ ့မိန္းကေလးေတြ ေတြ ့ေနရပါတယ္ ။ အသည္းကြဲလို ့စိတ္ညစ္ၿပီးးးးးးးး.. စိတ္ထဲရွိတဲ့ အတိုင္းေတြ ေလွ်ာက္လုပ္လို ့ဘ၀ဆံုးသြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကေလးေတြေပ့ါ ။ ဒီပံုျပင္ေလးကို ဖတ္ၿပီး မိမိကိုယ္မိမိ အားတင္းၿပီးအသည္းကြဲမေနပဲ ေလာကၾကီးကို ေခါင္းေမာ့ရင္ေကာ့ ၿပီ းဆက္ဆံလိုက္ပါလို ့...ေျပာၾကားရင္း .... .

ဒီပံုျပင္ေလးဟာ လူေန (နတ္သမီးအေဆာင္)ဆိုတဲ့ ၀တၳဳ စာအုပ္ကေလးထဲက ဇာတ္လိုက္မင္းသားေလးကို သူ ့အေဖက ေျပာျပေနတဲ့ ပံုျပင္ေလးျဖစ္ပါတယ္ ။ ၀တၳဳစာအုပ္ေလးက sample အျဖစ္ထုတ္ထားတာမို ့လို ့ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ရွာ၀ယ္ရမွာပါ ။ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ပါ အရမ္းေကာင္းပါတယ္ ။ လူေနရဲ ့ပရိသတ္ေတြ သိၿပီးသားေနမွာပါ ။ လူေန ရဲ ့စာအေရးအသားကို ။ ဘယ္လို အေၾကာင္းအရာေလးလဲဆိုေတာ့ အသည္းကြဲေနတဲ့ ေကာင္မေလး တစ္ေယာက္ကို လမ္းမွန္ျပန္ေရာက္ေအာင္ ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္က ဘယ္လို ပို ့ေပးလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေလးကို ... လူငယ္အၾကိဳက္ ..ေရးဖြဲ ့ထားထာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ အေျပးကေလး ၀ယ္ၿပီး ဖတ္ရွဳလိုက္ၾကပါဦးလို ့သတင္းေကာင္းပါးလိုက္ပါတယ္ ။

MENTAL HEALTH

1. What is MENTAL HEALTH?
2. How is it related to general health?
According to the World Health Organization, ‘health is not merely the absence of disease’. It is ‘a state of complete physical, mental and social well-being’. This means that mental health is an integral part of general health.

Mental Health can be conceptualized as a state of well-being in which the individual realizes his or her own abilities, can cope with the normal stresses of life, can work productively and fruitfully, and is able to make a contribution to his or her community.

Ill health or disease in any one or a combination of the four states of health. (i.e. Psychological, Social and Spiritual) can affect normal functioning of person in team of:
• Self-care , e.g. personal hygiene, food intake
• Work, Study… e.g.
• Developing and maintaining relationship with people…. e.g.

Conversely, well-being in the four states of health leads to ability to take care of self, capacity for effective and productive work or study and ability to develop and maintain healthy relationship with people.

Mental health too is not just the absence of mental disorder. It is also about mental wellbeing and the ability to take care of self, to work productively, to cope with normal stress of life, to develop and maintain healthy relationships with people, and to demonstrate healthy and positive behaviors.

က်န္းမာေရးအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

က်န္းမာေရးအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

(၁) က်န္းမာျခင္း (အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္)
ကိုယ္ခႏၶာေရာဂါ ကင္းရွင္းရုံမက စိတ္က်န္းမာရမည္႔အျပင္ လူမႈေရးက႑တြင္လည္း ျပည္႔စံုစြာပါ၀င္ႏုိင္ျခင္း။

(၂) စိတ္က်န္းမာျခင္း (ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔၊ စိတ္က်န္းမာမႈ ကၽြမ္းက်င္မႈေကာ္မတီ၏ အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္-
(က) အၾကင္သူသည္ မိမိပတ္၀န္းက်င္ရွိ အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းမ်ားကို ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း။
(ခ) မိမိ၏အတြင္းရွိ ပဋိပကၡဆႏၵမ်ားကို ညီညြတ္မႈရရွိသည္႔တိုင္ေအာင္ ေက်နပ္စြာထိန္းသိမ္းႏုိင္ေသာ အရည္အခ်င္းရွိျခင္း။

(၃) စိတ္က်န္းမာမႈဆိုင္ရာအဂၤါရပ္မ်ား
(က) က႑စံုတြင္ပါ၀င္ႏုိင္ျခင္း
(ခ) သက္ေတာင္႔သက္သာရွိ၍ ေၾကာက္ရြံမႈ၊ ေဒါသျဖစ္မႈ၊ ခ်စ္ခင္မႈ၊ မနာလို၀န္တိုမႈ၊ စိုးရိမ္မႈစေသာ စိတ္ခံစားမႈတို႔၏ ႏွိပ္စက္ျခင္းဒဏ္ကိုမခံရျခင္း။
(ဂ) မိမိကိုယ္ကို အထင္မေသးသကဲ႔သို႔ အထင္လည္းမႀကီးၾကသည္႔အျပင္ မိမိမေပ်ာ႔ကြက္ ဟာကြက္မ်ားကိုလည္း ေကာင္းစြာလက္ခံႏုိင္ျခင္း။
(ဃ) ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရာတြင္ စိတ္ေက်နပ္မႈရွိ၍ သက္ေတာင္႔သက္သာလုပ္ႏုိင္ကာ သည္းခံႏုိင္စြမ္းစိတ္ရွိသည္႔အျ

ပင္ မိမိ၏မွားကြက္မ်ားကိုပင္ ျပန္၍ေလွာင္ၿပံဳးၿပံဳးႏုိင္ျခင္း။
(င) ခ်စ္ခင္ၾကင္နာေသာစိတ္ရွိသကဲ႔သို႔ အျခားသူမ်ား၏ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈကိုလည္း လက္ခံႏုိင္ျခင္း။
(စ) လူလူခ်င္းဆက္ဆံရာတြင္ ေက်နပ္မႈ၊ ႏွစ္သိမ္႔မႈရွိ၍ ေရရွည္ဆက္ဆံႏုိင္ျခင္း။
(ဆ) အျခားသူမ်ားႏွင္႔ မိမိ၏ မတူညီေသာအယူအဆမ်ားကို ေကာင္းစြာေလးစား၍ အျခားသူမ်ားအေပၚ ေထာက္ထားညွာတာစိတ္ရွိရုံမက မိမိသည္သူမ်ားအတြက္ပါ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း ေကာင္းစြာသိျခင္း။
(ဇ) ေန႔စဥ္ၾကံဳေတြ႔ေနရေသာ ကိစၥအ၀၀ကို ရင္ဆိုင္ႏုိင္စြမ္းရွိ၍ ေဆာင္ရြက္သမွ်  လုပ္ငန္းအားလံုးတြင္ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ကိုယ္စြမ္းရွိသမွ် ဉာဏ္စြမ္းရွိသမွ် ေဆာင္ရြက္ေလ႔ရွိျခင္း။
(စ်) ျဖစ္ႏုိင္ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ ထားတတ္ကာ မိမိပတ္၀န္းက်င္အား ေကာင္းမြန္တိုးတက္ရန္ အခြင္႔သာတိုင္း လုပ္ေလ႔ရွိ၍ လိုအပ္ပါက လိုက္ေလွ်ာက္ရန္ ၀န္မေလးျခင္း။
(ည) ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ေသာ အရည္အခ်င္းရွိ၍ ေပးအပ္ေသာတာ၀န္ကိုယူရန္ လက္မေႏွး၊ အျခားသူမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံဳ အၾကံဉာဏ္မ်ားကို လႈိက္လွဲစြာ လက္ခံႀကိဳဆို၍ ေပၚေပါက္လာေသာ ျပႆနာမ်ားကို လိုအပ္သလို အသံုးျပဳတတ္ျခင္း။

(၄) စိတ္ေရာဂါႏွင္႔က်န္းမာေရး
(က) ကမၻာအရပ္ရပ္စိတ္ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ
လူမ်ဳိးဘာသာ၊ အသားအေရာင္၊ အရြယ္မေရြး ကမၻာသားတို႔၏ (၅) ပိုင္း (၂) ပိုင္း စိတ္ေရာဂါျဖစ္ပြားျခင္း (သို႔) စိတ္ေရာဂါေၾကာင္႔ မသန္စြမ္းဘ၀သို႔ ေရာက္ေနၾကသည္။ သန္းေပါင္း (၁၂) မွ်ေသာ ကမၻာသူကမၻာသားတို႔သည္ စိတ္ေရာဂါစစ္စစ္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာဂါကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဉာဏ္ရည္ႏွိမ္႔က်ေသာေရာဂါကိုေသာ္လည္းေကာင္း ၊ဦးေႏွာက္ပ်ကယိုယြင္း္စီး၍ ျဖစ္ေပၚေသာ စိတ္ေရာဂါမ်ားကိုေသာ္လည္းေကာင္း ခံစားေနရသည္ဟု ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီးကဆိုထားသည္။ အေထြေထြေရာဂါကုေဆးရုံမ်ား၊ ျပင္ပလူနာဌာနမ်ား၊ ေဆးေပးခန္းမ်ားသို႔ လာေရာက္ျပသကုသခံေနၾကေသာ လူနာမ်ားထဲမွ (၂၀) ရာခိုင္ႏႈန္းမွ (၃၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ လူနာတို႔သည္ စိတ္ေရာဂါတစ္မ်ဳိးမဟုတ္တစ္မ်ဳိး ခံစားေနရသည္ကို ခိုင္လံုေသာသုေတသနမ်ားမွ သိရေပသည္ဟု ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔၏ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ပတ္လည္အစီရင္ခံစာတြင္ ထင္ရွားစြာတင္ျပထားသည္။